O artyście
Franciszek Starowieyski pozostaje do dzisiaj jednym z najważniejszych i najbardziej oryginalnych artystów polskich XX wieku, jego twórczość, osobowość, charyzma i kontrowersje jakie wzbudzał przez wiele lat rozpalały wyobraźnię Polaków. Zajmował się malarstwem, rysunkiem, grafiką, projektował plakaty filmowe i teatralne, uchodząc za jednego z najwybitniejszych przedstawicieli Polskiej Szkoły Plakat, tworzył scenografię telewizyjną i filmową. Sam kolekcjonował sztukę, szczególnie dawną, będąc znawcą historii i sztuki XVII i XVIII wieku. Starowieyski często odnosił się do ulubionej przez siebie epoki baroku, która fascynowała go i inspirowała. Od lat 70. antydatował swoje prace, cofając się o 300 lat.
W 2025 roku przypada 95. rocznica urodzin artysty, co stanowi doskonałą okazję do przypomnienia – nie tylko krakowianom – tej postaci, na specjalnej wystawie pełnej rekwizytów. Przedmiotów, rzeczy. obiektów i dzieł. Związki z Krakowem Franciszka Starowieyskiego koncentrują się głównie wokół rodziny, edukacji oraz relacji towarzyskich – w Krakowie do dzisiaj mieszka kilkoro członków rodziny Biberstein-Starowieyski, tutaj w latach 1949-1952, w pracowni malarskiej Wojciecha Weissa i Adama Marczyńskiego w murach Akademii Sztuk Pięknych im. Jana Matejki, swoich sił próbował również 19-letni artysta.
Był postacią o wyjątkowej energii i błyskotliwości, dlatego niemal niemożliwe jest rozdzielenie jego niezwykłej, energetyzującej osobowości od pracy artystycznej – te dwa aspekty przenikały się, nierozerwalnie ze sobą połączone. Często posługiwał się pseudonimem „Jan Byk”, który doskonale łączył cechy określające artystę-afirmację fizycznej męskości i siły, monumentalne wyolbrzymienie i bezdyskusyjny urok oraz sceniczną charyzmę. Przez wiele lat Franciszek Starowieyski sam najlepiej kreował swój mit. Prowokował krytyków i jednocześnie oczarowywał publiczność. Pokazywał swój proces twórczy w ramach słynnych parateatralnych spektakli, podczas których tworzył dzieła zwane Teatrami Rysowania.
Przez całe swoje życie wykorzystywał estetykę XVII wieku. Na większości prac Starowieyskiego widoczne są akty, zarówno kobiece jak i męskie, potwory, czaszki, barokowe ornamenty oraz monumentalne sceny grupowe. W jego pracach seksualność i erotyka łączy się z barokowym motywem przemijania.
Kolekcjonerstwo
Kolekcjonerstwo było wielką pasją artysty przez całe życie. W sferze jego zainteresowań znajdują się m.in. książki, druki, meble, drewniane rzeźby, zwierzęce i ludzkie czaszki, przedmioty, zegary, lustra, ryciny, naczynia. Zbierane artefakty, rzemiosło stawały się inspiracją, źródłem studiów nad epoką, elementem na stałe związanym z bogatą i różnorodną twórczością.
Informacje o wystawie:
Kuratorzy: Małgorzata i Marcin Gołębiewscy
Organizatorzy: Pałac Sztuki, Art Agenda Nova, Fundacja Wschód Sztuki
Współpraca / dokumentacja wystawy: Katarzyna Mierzwińska
Aranżacja wystawy: Łukasz Surowiec
wernisaż: 3 kwietnia 2025, godz. 18:00
termin wystawy: 3.04-11.05.2025
http://palac-sztuki.krakow.pl/
www.franciszekstarowieyski.pl
franciszekstarowieyski@gmail.com
